ઇલેકટ્રીકલ થીયરી

 એક વેરિયેબલ રેઝિસ્ટર (Variable Resistor), જેને પોટેન્ટિઓમીટર અથવા રિઓસ્ટેટ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે એક ઇલેક્ટ્રોનિક ઘટક છે જે વપરાશકર્તાને તેના અવરોધ મૂલ્યને મેન્યુઅલી સમાયોજિત કરવાની મંજૂરી આપે છે. સ્થિર રેઝિસ્ટરથી વિપરીત કે જે સતત અવરોધ ધરાવે છે, ચલ રેઝિસ્ટર ચોક્કસ શ્રેણીમાં અવરોધને બદલવાની ક્ષમતા પ્રદાન કરે છે. વેરિયેબલ રેઝિસ્ટર (Variable Resistor) વેરિયેબલ રેઝિસ્ટરના મૂળભૂત બાંધકામમાં અવરોધક તત્વ અને ફરતા સંપર્ક અથવા વાઇપરનો સમાવેશ થાય છે. પ્રતિરોધક તત્વ સામાન્ય રીતે લાંબા, કોઇલ વાયર અથવા કાર્બન આધારિત ટ્રેક હોય છે, જ્યારે વાઇપર એક ધાતુનો હાથ છે જે પ્રતિરોધક તત્વ સાથે સરકી શકે છે. વાઇપરને ખસેડવાથી, અવરોધક તત્વની અસરકારક લંબાઈ કે જેમાંથી કરંટ પસાર થાય છે તેને સમાયોજિત કરી શકાય છે, આમ અવરોધ બદલાય છે. વેરિયેબલ રેઝિસ્ટરનો ઉપયોગ ઇલેક્ટ્રોનિક સર્કિટમાં અનેક હેતુઓ માટે થાય છે: 1. વોલ્ટેજ કંટ્રોલ : વેરીએબલ રેઝિસ્ટરને સર્કિટ સાથે સીરિઝમાં મૂકીને, સમગ્ર રેઝિસ્ટરમાં વોલ્ટેજ એડજસ્ટ કરી શકાય છે. આનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે ઑડિયો સિસ્ટમમાં વોલ્યુમ કંટ્રોલ અથવા લાઇટિંગ સર્કિટમાં બ્રાઇટનેસ કંટ્રોલ