ઇલેકટ્રીકલ થીયરી

પેરેલલ સર્કિટ(Perellel Circuit) એ ઇલેક્ટ્રિકલ સર્કિટ રૂપરેખાંકનનો એક પ્રકાર છે જ્યાં બહુવિધ ઘટકો એકબીજા સાથે જોડાયેલા હોય છે, જે વિદ્યુત પ્રવાહના પ્રવાહ માટે બહુવિધ પાથ પ્રદાન કરે છે. સમાંતર સર્કિટમાં, ઘટકો સમાન વોલ્ટેજ વહેંચે છે પરંતુ વિવિધ કરંટ પાથ ધરાવે છે. સમાંતર સર્કિટમાં ( પેરેલલ સર્કિટ ) 1. વોલ્ટેજ : સમાંતર સર્કિટમાં દરેક ઘટકમાં વોલ્ટેજ સમાન છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે તમામ ઘટકો સમાન બે બિંદુઓ પર જોડાયેલા છે, એક સામાન્ય વોલ્ટેજ તફાવત બનાવે છે. 2. કરંટ : સમાંતર સર્કિટમાં પ્રવેશતા કુલ પ્રવાહને સર્કિટની વિવિધ શાખાઓમાં વહેંચવામાં આવે છે. દરેક શાખા કુલ પ્રવાહના એક ભાગને સ્વતંત્ર રીતે તેના દ્વારા વહેવા દે છે. જાણો: કરંટ એટલે શું? 3. અવરોધ : સમાંતર સર્કિટમાં કુલ અવરોધ વ્યક્તિગત અવરોધના પારસ્પરિક સરવાળાના વિપરિત પ્રમાણસર છે. સરળ શબ્દોમાં, સમાંતરમાં વધુ શાખાઓ ઉમેરવાથી સર્કિટનો એકંદર અવરોધ  ઘટે છે. સમાંતર સર્કિટના વર્તનને સમજવા માટે, નીચેના ઉદાહરણનો વિચાર કરો: ધારો કે તમારી પાસે પાવર સ્ત્રોતની સમાંતરમાં ત્રણ રેઝિસ્ટર (R1, R2 અને R3) જોડાયેલા છે. પાવર સ્ત્રોતનું સકારાત્મક ટર્મિનલ દરેક રેઝિ

 સિરીઝ સર્કિટના ફાયદા: 1. સરળતા : સિરીઝ સર્કિટ ડિઝાઇન અને બાંધકામમાં સીધા છે. તેઓ એક રેખીય ક્રમમાં ઘટકોને જોડે છે, જે તેમને સમજવા અને અમલમાં મૂકવા માટે સરળ બનાવે છે. 2. અનુમાનિત કરંટ પ્રવાહ : શ્રેણી સર્કિટમાં, સમાન પ્રવાહ તમામ ઘટકોમાંથી વહે છે. આ ગણતરીઓને સરળ બનાવે છે અને અનુમાનિત કરંટ વિતરણ માટે પરવાનગી આપે છે. 3. વોલ્ટેજ વિભાજન : શ્રેણી સર્કિટમાં તમામ ઘટકોમાં વોલ્ટેજ વિભાજિત થાય છે. જ્યારે વિવિધ ઘટકોને યોગ્ય કામગીરી માટે ચોક્કસ વોલ્ટેજ સ્તરની જરૂર હોય ત્યારે આ ફાયદાકારક બની શકે છે. 4. કુલ અવરોધનું નિયંત્રણ : ઘટકો ઉમેરીને અથવા દૂર કરીને, શ્રેણી સર્કિટમાં કુલ અવરોધ નિયંત્રિત કરી શકાય છે. આ સર્કિટના વર્તનને ફાઇન-ટ્યુનિંગ અને કરંટ પ્રવાહને સમાયોજિત કરવા માટે પરવાનગી આપે છે. જાણો:  અર્થિંગ એટલે શું? સિરીઝ સર્કિટના ગેરફાયદા: 1. સિંગલ કમ્પોનન્ટ ફેલ્યોર : સીરીઝ સર્કિટમાં, જો એક ઘટક નિષ્ફળ જાય અથવા ડિસ્કનેક્ટ થઈ જાય, તો સમગ્ર સર્કિટ વિક્ષેપિત થાય છે. આ સમાંતર સર્કિટ્સની તુલનામાં શ્રેણીના સર્કિટ્સને ઓછા વિશ્વસનીય બનાવે છે, જ્યાં એક ઘટકની નિષ્ફળતા અન્ય પર અસર કરતી નથી. 2. ક્યુમ્યુલેટિવ વોલ્ટેજ

 સિરીઝ સર્કિટ એ ઇલેક્ટ્રિકલ સર્કિટ ગોઠવણી છે જેમાં ઘટકો એક પછી એક એક લૂપમાં જોડાયેલા હોય છે. અહીં શ્રેણી સર્કિટની કેટલીક મુખ્ય લાક્ષણિકતાઓ છે: 1. ઘટકો : શ્રેણીબદ્ધ સર્કિટમાં, રેઝિસ્ટર, કેપેસિટર્સ અથવા ઇન્ડક્ટર્સ જેવા ઘટકો અંત-થી-એન્ડ સાથે જોડાયેલા હોય છે, જે સતત સાંકળ બનાવે છે. એક ઘટકનો અંત સીધો જ બીજા ઘટકની શરૂઆત સાથે જોડાયેલ છે. 2. કરંટ : સમાન પ્રવાહ (I તરીકે સૂચવવામાં આવે છે) શ્રેણીના સર્કિટમાં તમામ ઘટકોમાંથી વહે છે. આ કિર્ચહોફ ના કરંટ કાયદાનું પરિણામ છે, જે જણાવે છે કે જંકશનમાં પ્રવેશતો કુલ પ્રવાહ જંકશનમાંથી નીકળતા કુલ પ્રવાહની બરાબર છે. 3. વોલ્ટેજ : સર્કિટ પર લાગુ થયેલ કુલ વોલ્ટેજ (V_total તરીકે સૂચવવામાં આવે છે) શ્રેણીના સર્કિટમાં તમામ ઘટકોમાં વિભાજિત થાય છે. દરેક ઘટકમાં વોલ્ટેજના ડ્રોપનો સરવાળો લાગુ કરાયેલ કુલ વોલ્ટેજની બરાબર છે. 4. વોલ્ટેજ વિભાજન : શ્રેણી સર્કિટમાં, દરેક ઘટક (V_1, V_2, V_3, વગેરે તરીકે સૂચવવામાં આવે છે) પરનો વોલ્ટેજ તેના અવરોધ અથવા અવરોધ દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે. ઉચ્ચ અવરોધ ધરાવતા ઘટકોમાં મોટા વોલ્ટેજ ટીપાં હશે. જાણો:  અવરોધ એટલે શું? 5. કુલ અવરોધ : શ્રેણી સ