ટ્રાન્સફોર્મર બળી જવાના કારણો (Transformer Burning Reasons)

ટ્રાન્સફોર્મર જે વીજળીનું વોલ્ટેજ વધારવા અથવા ઓછું કરવા માટે ઉપયોગમાં આવે છે, તેના કાર્યમાં વિવિધ કારણોસર બળી શકે છે. આ ઘટનાઓને સમજવા માટે, કેટલાક મુખ્ય કારણોનો આલોચન કરીએ

ટ્રાન્સફોર્મર બળી જવાના કારણો (Transformer Burning Reasons)

1. ઓવરહિટિંગ (Overheating)

કારણ: 

ટ્રાન્સફોર્મરમાં સક્રીયતા (resistance) અને ઇન્ડકટન્સ (inductance)ને કારણે ઊર્જાનો નાશ થાય છે, જે તાપમાનમાં વધારો કરે છે. 

પ્રતિસાદ: 

વધુ તાપમાન થતા ઇન્સ્યુલેશન મટિરિયલ પઘળવા અથવા બળી જવા મર્યાદા સેટ કરે છે.

2. વોલ્ટેજ ઓવરલોડિંગ (Voltage Overloading)

કારણ:

 જ્યારે ટ્રાન્સફોર્મર પર અતિ વોલ્ટેજ લોડ થાય છે, તો તે તેના ડિઝાઇનની ક્ષમતા કરતાં વધુ કામ કરે છે.

પ્રતિસાદ: 

આ કારણે સર્કિટમાં તોડવાનું થવા લાગે છે, જે બળતરાને અણમ્ય બનાવી શકે છે.

3. ઇન્સ્યુલેશન ફેઇલ્યર (Insulation Failure)

કારણ: 

સમય સાથે ઇન્સ્યુલેશન મટિરિયલનું ખામી થવું, જેમ કે શારિરીક નિવાસિક ગુણતામાં ઘટાડો.

પ્રતિસાદ: 

ઇન્સ્યુલેશન તૂટવાથી શૉર્ટ સરકિટ સર્જાય અને ટ્રાન્સફોર્મર બળી શકે છે.

4. ઓવરકરંટ (Overcurrent)

કારણ:

 શોર્ટ સરકિટ અથવા લોડમાં અચાનક વધારો.

પ્રતિસાદ:

 ઓવરકરંટ કારણે વાઈન્ડિંગમાં જ્વાલા ફેલાઈ શકે છે, જેના પરિણામે ટ્રાન્સફોર્મર બળવાની શક્યતા વધે છે.

5. ત્રુટિ (Faults)

કારણ: 

પોઈઝ, આંતરિક ખામી, અથવા ઇલેક્ટ્રિકલ કૉમ્પોનેન્ટ્સની ખામી.

પ્રતિસાદ: 

આવા ત્રુટિઓના કારણે ટેક્નિકલ અથવા મિકેનિકલ તોડ પણ થઈ શકે છે.

6. વાતાવરણ સંબંધિત કારણો

ઉધાણ: 

ઉચ્ચ આર્થિક આક્રમણ (humidity), ધૂળ, અને કડક વાતાવરણ ટ્રાન્સફોર્મરની કાર્યક્ષમતા પર અસર કરી શકે છે.

પ્રતિસાદ: 

આ સ્થિતિઓમાં ઇન્સ્યુલેશન અને મેટરિયલ્સનું નાશ થાય છે.

7. નિયમિત જાળવણીની અભાવ (Lack of Regular Maintenance)**

કારણ: 

ટ્રાન્સફોર્મરને નિયમિત રીતે તપાસવામાં ના આવવું.

પ્રતિસાદ: 

આથી નાના ત્રુટિઓના નિદાન કરવામાં કમી થઈ શકે છે, જે મોટા જવા અંગેનું કારણ બની શકે છે.

આ ટ્રાન્સફોર્મરના બળી જવાના કારણો છે.