Current Transformer અને Potential Transformer રેશિયો

CT (Current Transformer) અને PT (Potential Transformer) રેશિયો, વીજળીના ટ્રાન્સફોર્મર્સના કાર્ય અને ચોકસાઈને દર્શાવે છે. ચાલો બેવ રીતે સમજીયે

1. CT (Current Transformer) રેશિયો

વ્યાખ્યા:

  CTનો રેશિયો દર્શાવે છે કે પ્રાઇમરી કરંટનો સેકન્ડરી કરંટ સાથેનો કિતલો અંકોનો સંબંધ છે.

ગણના: 

CT રેશિયો સામાન્ય રીતે આ રીતે લખવામાં આવે છે:

  \[

  CT \, Ratio = \frac{I_p}{I_s}

  \]

  જ્યાં:

  - \( I_p \): પ્રાઇમરી કરંટ

  - \( I_s \): સેકન્ડરી કરંટ

- **ઉદ્દેશ**: CT પ્રાઇમરી કરંટને ચોક્કસ સ્તરે ઘટાડવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે, જેથી મેટરિંગ અને સુરક્ષા ઉપકરણોને કાબૂમાં રાખી શકાય.

2. PT (Potential Transformer) રેશિયો

વ્યાખ્યા: 

PTનો રેશિયો દર્શાવે છે કે પ્રાઇમરી વોલ્ટેજનો સેકન્ડરી વોલ્ટેજ સાથેનો કિતલો અંકોનો સંબંધ છે.

ગણના: 

PT રેશિયો આ રીતે લખાય છે:

  \[

  PT \, Ratio = \frac{V_p}{V_s}

  \]

  જ્યાં:

  - \( V_p \): પ્રાઇમરી વોલ્ટેજ

  - \( V_s \): સેકન્ડરી વોલ્ટેજ

ઉદ્દેશ: 

PT ઉચ્ચ વોલ્ટેજના સ્તરને ચોક્કસ વોલ્ટેજમાં ઘટાડવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે, જેથી મેટરિંગ અને ઓપરેશન સરળ થાય.

ઉદાહરણ

CT: 

CT રેશિયો 100:5 છે, એટલે કે જ્યારે 100 એમ્પિયરમાં કરંટ પસાર થાય છે, ત્યારે સેકન્ડરી તરફ 5 એમ્પિયર કરંટ પ્રવાહિત થાય છે.

PT: 

PT રેશિયો 400:200 છે, એટલે કે જ્યારે 400 વોલ્ટ વોલ્ટેજ થાય છે, ત્યારે સેકન્ડરી તરફ 200 વોલ્ટ વોલ્ટેજ પ્રાપ્ત થાય છે.

4. મહત્ત્વ

CT અને PTના રેશિયોનું યોગ્ય અભ્યાસ એ સલામત, ચોકસાઇ અને કાર્યક્ષમ મેટરિંગ અને વિતરણ સિસ્ટમ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. 

આ રીતે, CT અને PTના રેશિયો સંબંધિત થવું છે, જે વીજળીના ટ્રાન્સફોર્મર્સના કાર્યને સમજવા માટે મદદરૂપ છે.